Home / Info over Islam / Islam en ‘slavernij’ Deel 1

Islam en ‘slavernij’ Deel 1

Wat zegt de Islaam over slavernij? Het is interessant om te melden dat er geen enkele tekst in de Koran of de Soennah slavernij verplicht stelt of aanbeveelt, terwijl er wel tientallen teksten te vinden zijn die de moslims aanmoedigen om slaven te bevrijden.

Zo is er overgeleverd dat onze profeet Mohammed (vrede en zegeningen zij met hem) heeft gezegd: “Wanneer een persoon zijn slaaf slaat of stompt, is zijn boetedoening daarvoor het vrijlaten van die slaaf”. (deze betrouwbare hadith staat vermeld in de hadithverzamelingen van Moeslim en AbuDawood).

Het verbieden van het slaan van de slaven is een ommekeer in de geschiedenis. Zelfs tot ver in de 19e eeuw staat er het volgende in de geschriften van de kolonisatoren; “er moet niet worden onderhandeld met de oelema (islamitische geleerden), maar hen moet je ‘zeer gevoelig slaan’. Dit adviseerde de Leidse islamoloog Snouck Hurgronje (1857-1936) in zijn werk, verslag omtrent de religieus-politieke toestanden in Atjeh, aan de bewindhebbers in de toenmalige kolonie Indonesië.

Ook de moslim die een eed verbreekt dient als boetedoening een slaaf vrij te laten als hij kan, en zo zijn er nog andere zonden waarop deze boete doening staat. Dit soort voorschriften kwam zo’n 1300 jaar voordat Abraham Lincoln het levenslicht zag. Om een slaaf vrij te kunnen laten, moet er natuurlijk wel eerst slavernij bestaan, maar de islamitische behandeling van slaven verschilt enorm van de behandelingen die zij ondergingen op de tabaksplantages en katoenvelden van Amerika.

Zo onderwees de profeet ons het volgende; “Jullie slaven zijn broeders van jullie,. Allah heeft hen in jullie handen geplaatst, en hij die zijn broeder onder zich heeft, zou hem moeten voeden met wat hij zelf eet, hem moeten kleden met wat hij zelf kleedt, en hij zou ze niet moeten belasten boven hun vermogen. En als jullie hen belasten (boven hun vermogen), help hen dan”. (deze betrouwbare hadith staat vermeld in de hadithverzameling van Moeslim).

Dit soort islamitische omgangsregels lijkt in de verste verte niet op de grenzeloze vrijheid die de blanke Amerikanen vaak leken te hebben om hun slaven te straffen. Het is inderdaad zo dat de Islam slavernij niet algeheel heeft afgeschaft. Dit is ook niet verwonderlijk, aangezien slavernij destijds een algemeen geaccepteerd fenomeen was. Zodoende namen de Perzische en Byzantische legers slaven onder de moslims. Deze slaven werden verkocht op de slavenmarkt. Het fenomeen slavernij bestond al eeuwenlang voor de komst van de profeet (vrede en zegeningen zij met hem) hij heeft dan ook getracht om de situatie van de slaaf te humaniseren.

De historicus maakt zich dan ook schuldig aan anachronisme (één van de hoofdzondes van de geschiedschrijver) om met hedendaagse begrippen, toenmalige gangbare praktijken te beoordelen. Slavernij bestond al, krijgsgevangen werden verkocht op de slavenmarkt, waarbij de ‘meester’ onbeperkte macht kreeg tegenover de slaaf. De islam heeft ervoor gezorgd dat de onbeperkte macht van de meester werd ingeperkt tot een minimaal niveau. Zodoende mocht de slaaf niet meer geslagen worden, zodoende mocht de slaaf geen zware arbeid verrichten, tevens moest de meester de slaaf voorzien worden van kleding en voedsel dat overeenkomstig was met de kleding en voedsel van de meester.

De Islam staat het alleen toe slaven te nemen van onder hen die de Islam bestrijden op het slagveld. Een soort krijgsgevangen dus, die op deze manier de kans krijgen in leven te blijven – want gewoonlijk werden krijgsgevangen ter plekke doodgeschoten. De krijgsgevangen krijgen een kans om de rechtvaardigheid van de Islam te zien, waardoor hun harten zullen worden veroverd en zij uiteindelijk ook gespaard zullen blijven tegen de bestraffing in het hiernamaals. Dit in tegenstelling tot de slavernij van de West-Europese zeevarende naties, die vrije mensen uit Afrika onder beestachtige omstandigheden naar de plantages in Noord- en Zuid-Amerika transporteerden om hen daar onder vaak mensonterende omstandigheden te laten ploeteren. Dit alles om de roodverbrande Europeaan luxe en welvaart te verschaffen.

In andere woorden; slavernij roept in het Westen het beeld op van ijzeren ketens en zwepen die neerdalen op bezwete zwarte ruggen, terwijl het in de Islam gaat om krijgsgevangenen met een hoop rechten, die na hun bekering tot de Islam zelfs vaak geleerden en politieke leiders zijn geworden in de geschiedenis van de Islamitische wereld. Het bekendste voorbeeld hiervan is natuurlijk Bilaal ibn Rabaah, een zwarte slaaf uit Ethiopie. Hij werd een naaste metgezel van onze profeet(vrede en zegeningen zij met hem), en elke moslim in de wereld spreekt met liefde en respect over hem. Een ander voorbeeld is de vrijgelaten slaaf Qoetb-oed Dien Aybak, die in 1206 in India de Mamelukse dynastie vestigde.

In het uitgebreide werk ‘A people and a Nation’ over de geschiedenis van de Verenigde Staten, stellen de schrijvers; “Tegen 1830 verdedigden blanke zuiderlingen slavernij als een ‘positief goed’ en niet slechts als een ‘noodzakelijk kwaad’. Zij gebruikten de Bijbel en zijn vele verwijzingen naar het houden van slaven om een historisch argument voor slavernij te bevorderen”. (Marry Beth Norton en anderen, A people and a Nation, 220).

Mag ik u erop wijzen dat het pas in 1865 was de Amerikaanse slaven echt vrijkwamen? In theorie althans, want in praktijk waren het nog steeds slaven, anders waren mensen als Martin Luther King en Malcolm X een eeuw later niet nodig geweest. Dat was Amerika. Slavernij werd door de ‘katholieke broeders’ in Cuba echter pas in 1886 afgeschaft. In Brazilië was dat officieel pas in 1888.[1]

 

[1] Abdul Jabbar van de Ven, bombrieven, 179-184.