Christendom en Slavernij

Wat is de relatie tussen een meester en een slaaf in het christendom? St. Cyril of Alexandria vergelijkt de meester met de schepper en de slaaf met de geschapene. Dit toont duidelijk hen negatieve kijk op de slaaf

Nergens in de Bijbel staat dat de slaven hen vrijheid moeten krijgen. In de Bijbel zul je ook nergens vinden dat de slaven goedaardig behandeld dienen te worden. In tegenstelling tot de goedaardigheid staat juist meerdere malen aaangegeven dat de slaven hun meesters moeten gehoorzamen.

Panait Jawaharlar Nehru heeft gezegd; “ In het christendom, alhoewel een slaaf een volger zou zijn van Christus, werd hem geen enkel concessie verleend.

In navolging hiervan zegt L.D. Agate het volgende; “De leringen van Jezus verwerpen slavernij niet in zijn totalitaire vorm. Het is waar dat de criticasters tegen Slavernij niet in staat zijn om maar één citaat uit de Bijbel te halen om hen argumenten te ondersteunen. Daarentegen kunnen de voorstanders van slavernij op basis van de tekst vele argumenten aanhalen. Alhoewel Paulus heeft gezegd dat een vrije man en een slaaf op gelijke voet stonden. Schrijft hij in zijn brief aan Philemon dat een gevluchte slaaf moet terugkeren naar zijn meester en dat de meester hem moest vergeven. Ondanks dat Paulus claimt dat slaven en vrije mensen gelijk zijn, bekritiseert hij nergens het praktijk van slavernij.

Barton L.Mack schrijft het volgende in zijn werk; “Wie schreven het Nieuwe Testament werkelijk” het volgende; “Een weggelopen slaaf Onesimus, sloot zich in Efeze bij Paulus aan en werd christen. Wat stond Paulus te doen? Hij was persoonlijk bekend met de meester van de slaaf. Filemon, ook een christen en klaarblijkelijk de gastheer van een huiskerk in Kolosse, waar Paulus actief geweest was (Fielemon 1-2 vgl. Colossenzen 4;9)……Dus zond Paulus Onesimus (een christen) aan Filemon (de meester tevens christen) terug met een brief waarin hij Filemon vroeg Onesimus zonder bestraffing als ‘broer’ en als Paulus ‘eigen kind’. Paulus vertelde hem dat Onesimus in zijn gevangenisschap van dienst was geweest”. Wat we hier zien is het feit dat ondanks dat een slaaf een christen was geworden, dat deze zijn meester diende te gehoorzamen. De slaaf was weggelopen van zijn meester, waarom liep die weg? Waarschijnlijk werd die niet goed behandeld, desalniettemin koos Paulus ervoor om de slaaf terug te verzenden, waarbij hij Filemon (de meester) adviseerde om de slaaf te vergeven. Wat we hieruit kunnen opmaken is het feit dat een slaaf niet mag weglopen en dat Paulus het ook als een kwalijke zaak beschouwde. Verder zegt hij dat de slaaf verdienstelijk is geweest en dat Filemon als gevolg daarvan de slaaf als het kind van Palulus moet beschouwen.

In zijn brief aan Timothy pleit Paulus alweer voor het gehoorzamen van de meester. Hij sluit zijn brief af dat hij datgene heeft gepridekt wat Jezus heeft opgedragen. En degene die dat ontkent een leugenaar is. Een andere apostel van Jezus (vrede zij met hem) heeft ook de slaven geadviseerd dat de slaven hun meesters moeten gehoorzamen. In zjin werk behandelt Saint Bisilleus enkele passages van de brief van Paulus en hierbij komt hij tot de volgende conclusie; “deze brief geeft aan dat het verplicht is als slaaf zijnde om zijn meester te gehoorzamen en dat deze houding tevens inhoudt dat de slaaf God respecteert”.

In zijn brief aan de Efeziers lezen we het volgende; ” 5Slaven, gehoorzaam uw aardse meester zoals u Christus gehoorzaamt, met ontzag, respect en oprechtheid; 6niet met uiterlijk vertoon om bij de mensen in de gunst te komen, maar als slaven van Christus die van harte alles doen wat God wil. 7Doe uw werk met plezier, alsof het voor de Heer is en niet voor de mensen, 8want u weet dat allen door de Heer beloond worden voor het goede dat ze doen, zowel slaven als vrije mensen. 9Meesters, behandel uw slaven op dezelfde manier. Laat dreigementen achterwege, want u weet dat zij en u dezelfde Heer in de hemel hebben, en dat hij geen onderscheid maakt.

De christelijke theologen beschouwden slavernij niet als een tragedie voor de mensheid. Integendeel beschouwden zij het als vanzelsprekend dat sommige mensen vrij werden geboren en anderen als slaven. Dit heeft Saint Thomas ook beschreven in zijn boek en hij beargumenteerd dit aan de hand van de geschriften.

Allamah Farid Wajdi citeert uit ‘the encyclopedia of La Roche’ dat de christelijke theologen de praktijken van slavernij accepteerden.

A.N. Gilbertson heeft het volgende geschreven; “We moeten niet vergeten dat tot voor kort, slavernij gepraktiseerd werd in een georganiseerde manier in ontwikkelde landen. Dit werd gedaan door christenen. In feite grote religieuze geleerden beschouwden het als een gebod van God.

Slaven werden verhandeld en verkocht op markten. Tevens werden ze geruild als handelswaar. Er werden markten opgesteld slechts voor het verkoop en aankoop van slaven. Paus Celestine V (1294) heeft speciale regeles en wetten opgesteld voor slavenhandelaren;

• De joden mogen de slaven houden die zij hebben grootgebrachti n hun huizen
• Als de slaven christenen zijn mogen ze vrijgelaten worden.
• Als een priester een slavin huwt. Dan zullen haar kinderen beschouwd worden als de slaaf van de kerk. Zij (de slaven) moesten leiden voor de zondes van de vader (de priester).

A.N Gilbertson heeft het volgende duidelijk gemaakt; “de christelijke geestelijken adviseerden de slaven om hun meesters te gehoorzamen. De geestelijken vertelden echter niet dat de meesters hen slaven de vrijheid moesten geven.[1]

[1] Maulana Saeed Ahmad, Slavery in Islam, 32/35.